Światowe Archiwum Nasion na Svalbardzie to tajemnicze miejsce, które ma zabezpieczyć bioróżnorodność na świecie. To globalny bank nasion, który może być ostatnią deską ratunku dla światowego rolnictwa.
Wyobraźmy sobie sytuację, w której znaczna część upraw na świecie zostaje zniszczona przez katastrofę naturalną lub konflikt zbrojny. Czy ludzkość ma plan B? Okazuje się, że tak – jest nim Światowe Archiwum Nasion na Svalbardzie, często nazywane Globalnym Bankiem Nasion lub Skarbcem Zagłady. Ten niezwykły obiekt, ukryty głęboko w arktycznej skale, może być kluczem do przetrwania ludzkości w przypadku globalnego kryzysu.
Dlaczego właśnie Svalbard?
Wybór lokalizacji dla tak ważnego obiektu nie był przypadkowy. Svalbard, norweski archipelag położony daleko za kołem podbiegunowym, oferuje unikalne warunki do przechowywania cennego materiału genetycznego. Wieczna zmarzlina zapewnia naturalne chłodzenie, a stabilność geologiczna regionu gwarantuje bezpieczeństwo konstrukcji. Dodatkowo, położenie wysoko nad poziomem morza chroni obiekt przed potencjalnym wzrostem poziomu oceanów spowodowanym zmianami klimatycznymi. Svalbard jest również obszarem zdemilitaryzowanym, co minimalizuje ryzyko zniszczenia obiektu w wyniku działań wojennych.
Jak działa Światowe Archiwum Nasion?
Bank nasion działa jak sejf depozytowy w banku. Kraje i instytucje z całego świata mogą przechowywać tutaj duplikaty swoich kolekcji nasion, zachowując do nich pełne prawa własności. Nasiona są hermetycznie zamknięte w specjalnych opakowaniach i przechowywane w temperaturze -18°C. Nawet w przypadku awarii systemów chłodzących, naturalna temperatura wiecznej zmarzliny utrzyma odpowiednie warunki dla zachowania żywotności nasion. Obiekt może pomieścić do 4,5 miliona próbek, gdzie każda zawiera około 500 nasion.
Konstrukcja na miarę końca świata
Budynek archiwum to prawdziwy cud inżynierii. Znajduje się 120 metrów w głąb góry i 130 metrów nad poziomem morza. Konstrukcja została zaprojektowana tak, by przetrwać nawet uderzenie pocisku nuklearnego. System śluz i korytarzy chroni nasiona przed wpływem zewnętrznej temperatury i wilgoci. Grube betonowe ściany i specjalne systemy zabezpieczeń sprawiają, że obiekt jest praktycznie niezniszczalny. Co więcej, położenie za kołem podbiegunowym oznacza, że przez znaczną część roku dostęp do obiektu jest mocno utrudniony, co dodatkowo zwiększa jego bezpieczeństwo.
Bank nasion w praktyce – przykład z życia wzięty
Skuteczność tego rozwiązania została już sprawdzona w praktyce. W 2015 roku, gdy wojna w Syrii zmusiła Międzynarodowe Centrum Badań Rolniczych na Suchych Obszarach (ICARDA) do przeniesienia swojej siedziby do Libanu i Maroka, organizacja mogła odtworzyć swoją bezcenną kolekcję nasion właśnie dzięki materiałowi zdeponowanemu na Svalbardzie. To pokazuje, że Światowe Archiwum Nasion spełnia swoją rolę nie tylko jako zabezpieczenie przed globalnymi katastrofami, ale także jako praktyczne rozwiązanie w przypadku lokalnych kryzysów.
